Zasady ogólne

Nie ma dowodów, że żywność jest wektorem przenoszenia wirusa Covid-19. Jednakże, podobnie jak w przypadku wszystkich innych czynników potencjalnie zakaźnych, działania zapobiegawcze, w tym dobra higiena i dobre praktyki wytwarzania (GHP, GMP) oraz zasady analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (HACCP), przyczyniają się do bezpieczeństwa żywności. Muszą istnieć dobre praktyki higieniczne, w tym odpowiednie środki sanitarne, aby ograniczyć narażenie na szereg chorób i ich przenoszenie. Obejmuje to zarówno narażenie między pracownikami w zakładach produkcyjnych, jak i potencjalne narażenie środków spożywczych w produkcji.

Należy zauważyć, że w czasie kryzysu żywność musi być uważana za „dobro podstawowe” oraz, że żywność musi być nadal produkowana i dystrybuowana. Dlatego też środki podejmowane w celu ochrony pracowników i żywności powinny być zarówno proporcjonalne, jak i zgodne z wymogami krajowymi. Odnosi się to zarówno do środków bieżących w czasie kryzysu, jak i w przypadkach, gdy wiadomo lub podejrzewa się, że pracownik jest zakażony.

Co powinni robić przedsiębiorcy branży spożywczej?

Wymogi organów dotyczące kontroli w zakresie zarządzania COVID-19 różnią się w poszczególnych krajach, ponieważ środki są podejmowane na szczeblu krajowym. W związku z tym ważne jest, aby nawiązać kontakt z organem w kraju, w którym żywność jest produkowana.

Niemniej jednak istnieją uniwersalne zasady, których należy przestrzegać:

Przetwórcy powinny dopilnować, aby pracownicy byli świadomi sytuacji COVID-19 (koronawirus) oraz porad udzielanych przez ich organy ds. zdrowia w odniesieniu do objawów, zdystansowania społecznego, ograniczenia przemieszczania się, samoizolacji i podróży, aby pomóc w spowolnieniu rozprzestrzeniania się koronawirusa.

Powinny jednak pamiętać, że mają szczególne obowiązki wynikające z prawa żywnościowego i muszą zawsze stosować właściwe praktyki higieniczne.

Powinni,:

zapewnić, że personel jest odpowiednio przeszkolony w zakresie higieny żywności

zapewnienie skutecznego nadzoru nad personelem w celu wzmocnienia praktyk higienicznych

zapewnić odpowiednie udogodnienia, np. mycie rąk, toalety, aby umożliwić personelowi praktykowanie dobrej higieny

dopilnować, aby pracownicy i wykonawcy zgłaszali wszelkie fizyczne oznaki/symptomy przed rozpoczęciem pracy lub podczas pobytu w miejscu pracy

zachować czujność i zapewnić, że personel nie jest chory i zdolny do pracy

Co mogą zrobić Przetwórcy, jeśli pracownik jest podejrzewany o chorobę COVID-19 lub miał kontakt z osobami znanymi lub podejrzewanymi o pozytywny wynik na COVID-19?

Należy stosować normalne praktyki, które są ustanowione w celu radzenia sobie z chorobą wśród pracowników produkcyjnych. Ponadto, w przypadku pracowników, którzy mieli kontakt z osobami znanymi lub podejrzewanymi o pozytywny wynik na COVID-19, należy stosować się do zaleceń władz dotyczących samoizolacji.

Podjęte środki powinny być zgodne z wymaganiami władz, proporcjonalne do ryzyka i nie powinny uniemożliwiać ciągłości produkcji żywności.

Oczekuje się, że normalne środki sanitarne będą równie skuteczne przeciwko COVID-19, jak w przypadku innych czynników wirusowych, i obecnie dostępne są pewne dowody na to, że tak rzeczywiście jest. Dodatkowe środki sanitarne mogą być odpowiednie w poszczególnych przypadkach, w oparciu o szczegóły dotyczące potencjalnych kontaktów między współpracownikami i żywnością. Środki sanitarne mogą zostać zmienione w oparciu o konkretne sytuacje, na przykład w celu zapobieżenia przenoszeniu się choroby między pracownikami a sprzętem, oraz w celu zapewnienia higieny w obszarach ruchu drogowego, w tym na często dotykanych powierzchniach, takich jak klamki drzwi. Przetwórca powinien jednak pamiętać o poradach udzielanych przez autorytatywny organ w jurysdykcji, w której produkowana jest żywność.

Jeżeli pracownik w zakładzie przetwórstwa spożywczego uzyska pozytywną opinię na temat COVID-19, jakie działania powinien podjąć przetwórca?

Zakłady przetwórstwa spożywczego muszą przestrzegać protokołów ustalonych przez ich odpowiedzialne działy ds. zdrowia, które mogą się różnić w zależności od stopnia rozpowszechnienia COVID-19 na danym obszarze. Ponieważ nie jest wiadomo, czy żywność jest wektorem przenoszenia, decyzje te będą bardziej oparte na zagrożeniu dla zdrowia publicznego wynikającym z przenoszenia się choroby z człowieka na człowieka – a nie na bezpieczeństwie żywności.

Czy muszę wycofać produkty żywnościowe wyprodukowane w zakładzie w czasie, gdy pracownik był chory i/lub potencjalnie rozprzestrzeniał wirusa podczas pracy?

Nie przewidujemy, że produkty żywnościowe będą musiały zostać wycofane lub wycofane z rynku ze względu na COVID-19, ponieważ obecnie nie ma dowodów potwierdzających przeniesienie COVID-19 związanego z opakowaniem żywności lub żywności.

Ponadto zakłady są zobowiązane do kontrolowania wszelkich zagrożeń, które mogą być związane z pracownikami, którzy są chorzy, niezależnie od rodzaju wirusa lub bakterii. Na przykład zakłady są zobowiązane do utrzymywania czystych i zdezynfekowanych obiektów i powierzchni przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz do wykonywania tych czynności ze względu na ryzyko.

Przydatne linki

• https://webgate.ec.europa.eu/dyna/hygienelegislation/

https://ec.europa.eu/food/safety/biosafety/food_hygiene/guidance_en

https://ec.europa.eu/food/safety/biosafety/food_hygiene/guidance_en

• https://www.who.int/publications-detail/water-sanitation-hygiene-and-waste-management-for-covid-19
• https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMc2004973
• https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/getting-workplace-ready-for-covid-19.pdf
• https://www.fsai.ie/faq/coronavirus.html
• https://www.gov.uk/government/publications/covid-19-guidance-for-food-businesses/guidance-for-food-businesses-on-coronavirus-covid-19

Przygotowane dnia 30 marca 2020 w oparciu o materiały dostępne z Food Drink EUROPE

Polska Izba Mleka

Agnieszka MALISZEWSKA