Kwietniowe posiedzenie COPA-COGECA z udziałem Agnieszki Maliszewskiej - Polska Izba Mleka

W dniach 17-19 kwietnia br. w Brukseli miało miejsce kolejne posiedzenie Prezydencji COPA-COGECA, w którym uczestniczyła Agnieszka Maliszewska – Dyrektor Polskiej Izby Mleka oraz Pierwsza Wiceprezydent COGECA.

Podczas spotkania COGECA w dniu 17 kwietnia poruszono tematy takie jak WPR, ustawa o restrykcji przyrody oraz Rozporządzenia UE w sprawie wylesiania.

Podczas spotkania sekretariat przedstawił aktualne informacje na temat wniosków i procesu decyzyjnego w sprawie pakietu uproszczeń WPR. Trwające prace legislacyjne: Handel międzynarodowy i sytuacja na rynku, w szczególności w związku z rosyjską inwazją na Ukrainę. Najnowsze wydarzenia w sprawie ukraińskich bankomatów i rosyjskich środków importowych – aktualizacja aktualnej sytuacji dotyczącej wyników rozmów trójstronnych w sprawie odnowienia ukraińskich bankomatów na okres od czerwca 2024 r. do czerwca 2025 r., a także refleksja na temat kolejnych kroków w przygotowaniach do prawdopodobnej renegocjacji układu o stowarzyszeniu z Ukrainą. Aktualne informacje na temat nowo wprowadzonych przez Komisję Europejską środków mających na celu ograniczenie importu rosyjskiego zboża do UE oraz na temat wyników konsultacji członkowskich dotyczących potencjalnego wpływu.

Poruszono również temat ustawy o restytucji przyrody. 25 marca Rada miała głosować nad ustawą o restytucji przyrody, jednak najpierw miała ona zostać potwierdzona w porządku obrad tego posiedzenia na posiedzeniu COREPER I w dniu 20 marca. Ze względu na fakt, że w następnym tygodniu nie było wyraźnej większości w Radzie, nie została ona dodana do porządku obrad Rady ds. Środowiska, a zamiast tego miała zostać ponownie omówiona 22 marca, kiedy to odbyło się drugie posiedzenie COREPER I. Jednak na posiedzeniu COREPER I ostatecznie nie umieszczono NRL w porządku obrad COREPER I i obecnie nie ma pewności co do dalszych kroków. W związku z tym w poniedziałek 25 rano do porządku obrad Rady ds. Środowiska dodano punkt dotyczący popołudniowej sesji publicznej w sprawie NRL. Tak więc, mimo że nie spodziewaliśmy się dyskusji na tym spotkaniu, dyskusja rzeczywiście się odbyła. Z tego co widzimy, te same państwa członkowskie popierają wstrzymanie się od głosu/odrzucenie projektu. Rządy kilku państw członkowskich, ES/IE/DE/DN itp. ostro zareagowały na porzucenie porozumienia trójstronnego na tak późnym etapie. Wspomnieli oni, jak niebezpieczny precedens może to stanowić dla przyszłych dyskusji. Sinkevicius/IE/ES mówił długo, a  trzeba nwet zauważyć, że bardzo długo, o tym, iż to niemal hańba, że tak się stało. Wiele państw członkowskich wzywało prezydencję BE do kontynuowania prac nad tym dokumentem, a niektóre nawet prosiły o wprowadzenie dalszych zmian w celu osiągnięcia tego celu pod prezydencją BE. HU stwierdziły, że ich głównym powodem odrzucenia projektu są względy pomocniczości, ponieważ aktywnie chronią i przywracają 100 000 hektarów ziemi w swoim kraju, a ta propozycja nie zapewnia elastyczności ani uprawnień niezbędnych dla takiego prawa. Podobnie nazwali podejście ogólne kruchym, a dodatkowe zmiany wprowadzone w trylogiach niekoniecznie je poprawiły. Wreszcie, wezwali do przyjęcia wniosku, który jest „szeroko zatwierdzony”, a zatem można zaryzykować, że utrzymają swoją pozycję jako mniejszość blokująca. Niektóre państwa członkowskie niekoniecznie wyraziły swój sprzeciw wobec głosowania, ale wyraziły poparcie dla celów. Przedstawiciel Belgii (nie przewodniczący) chciał zauważyć, że było to osobiste stanowisko, a nie stanowisko państwa belgijskiego. Przedstawicielka Austrii stwierdziła, że jest to kompetencja jej krajów związkowych, ale osobiście popiera propozycję. Głos zabrały następujące kraje: Niemcy/Słowenia/Irlandia/Czechy/Hiszpania/Estonia/Francja/Dania/Portugalia/Austria/Włochy/Lukse-mburg/Finlandia/Litwa/Chorwacja/Cypr/Węgry/Bułgaria. Na uwagę zasługuje nieuczestniczenie Holandii (odrzucenie), Rumunii, Szwecji (odrzucenie).

Podczas spotkania rozmawiano również na temat Rozporządzenia UE w sprawie wylesiania, które wchodzi w życie 30 grudnia 2024 roku. Czas szybko ucieka, a wiele praktycznych kwestii związanych z wdrożeniem i niepewnością prawną czeka na pilne wyjaśnienie. Wobec ich braku, przedsiębiorstwa i producenci znajdują się w niepewności prawnej, która zakłóca funkcjonowanie sektorów w dużym stopniu uzależnionych od zakupów terminowych, co oznacza, że obecnie zawierane są umowy na rok 2025 i kolejne lata. Copa-Cogeca zorganizowała trzy wewnętrzne wymiany z członkami, aby zrozumieć sytuację na szczeblu krajowym. Następne spotkanie odbędzie się 15 kwietnia. Copa-Cogeca podpisała trzy oświadczenia: jedno z producentami surowców (CEPF, Eustafor i ELO) koncentrujące się na kluczowych kwestiach i proszące o opóźnienie rozpoczęcia stosowania, drugie z większą koalicją (23 organizacje) podkreślające kluczowe aspekty, które należy poprawić oraz wpływ, jaki miałby brak szybkiej reakcji ze strony Komisji, a trzecie z przemysłem leśnym wzywające do jasności prawnej i odpowiedniego przejścia. EP ComAgri (19 marca) i AgriCouncil (26 marca) wyraziły swoje obawy dotyczące przygotowań do wdrożenia EUDR. Ponadto w Radzie odbędzie się wspólne posiedzenie Grupy Roboczej ds. Środowiska i Grupy Roboczej ds. Leśnictwa w dniu 23 kwietnia (początkowo planowane na 3 kwietnia).

W dniu 18 kwietnia miało miejsce Prezydium COPA-COGECA, podczas którego miała miejsce debata z posłami do Parlamentu Europejskiego (MEP) dotycząca wizji ich grup politycznych w świetle obecnej sytuacji w sektorze rolnym i środków krótkoterminowych, a także ich priorytetów na następną kadencję w perspektywie zbliżających się wyborów.

Ważne jest, aby w tym czasie kiedy Europa wybierać będzie nowy skald Parlamentu Europejskiego, wyraźnie zabrzmiał głos rolników i spółdzielni rolniczych. Jest to kluczowe dla nowej wspólnej polityki rolnej, jej kształtu i finansowania. Dlatego COPA-COGECA podkreśla priorytety, jakie powinny być uwzględniane w przyszłej kadencji. – powiedziała Agnieszka Maliszewska, pierwsza Wiceprezydent COGECA.

W związku z wieloma wyzwaniami, z jakimi mierzą się rolnicy, należy określić jasne priorytety i skupić się na rozwiązaniach, a nie stosować metodę odgórnego podejmowania decyzji oraz dbać o to, aby całościowy obraz widziany z perspektywy terenu był spójny i jasny. Copa i Cogeca nakreśliły siedem kluczowych obszarów przyszłych działań dla Komisji kolejnej kadencji, by zrealizować ten cel:

1. Pogodzenie łagodzenia zmiany klimatu, ochrony przyrody i produkcji żywności.
2. Zwiększenie konkurencyjności i zyskowności rolnictwa UE oraz utrzymanie jego potencjału produkcyjnego.
3. Przygotowanie transformacji pokoleniowej w rolnictwie.
4. Poprawa zdrowia roślin oraz zdrowia i dobrostanu zwierząt poprzez wzmocnienie badań naukowych, innowacji oraz nowych technologii cyfrowych
5. Zwiększanie wkładu unijnych rolników w energię z odnawialnych źródeł oraz w biogospodarkę.
6. Przedsiębiorstwa spółdzielcze: wzmocnienie odporności i konkurencyjności tych działających w sektorze rolno-spożywczym oraz leśnym.
7. Inwestycje i innowacje w dynamiczne obszary wiejskie.

Copa Cogeva określiły również 4 elementy, które pozwolą rolnictwu wrócić do gry:

1. Odpowiedni budżet: Następny unijny budżet powinien lepiej odzwierciedlać ambicje UE w zakresie rolnictwa.
2. Zapewnienie polityki handlowej spójnej z ambicjami dla wewnętrznego rynku.
3. Analiza wykonalności wszystkich propozycji dotyczących rolnictwa.
4. Komisarz ds. rolnictwa i obszarów wiejskich powinien pełnić kluczową rolę wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej.

Udział w spotkaniach możliwy był dzięki realizacji projektu pt. Udział w międzynarodowych spotkaniach, który sfinansowany jest z Funduszu Promocji Mleka